عناصر بصری هنر، سنگ بنای یک اثر هنری هستند و برای یک هنرمند، درک عناصر بصری اهمیت زیادی دارد.
هفت عنصر هنر شامل خط، رنگ، شکل، فرم، ارزش، فضا و بافت است.
- خط
خط بین دو نقطه قرار دارد و میتواند مستقیم یا منحنی باشد. در هنر تجسمی، خطوط فقط با علائم و طرحها ساخته نمیشوند. خطوط میتوانند ضمنی یا انتزاعی باشند. از آنها میتوان برای ایجاد انواع اشکال استفاده کرد و همچنین حس عمق و ساختار را ایجاد کرد. خطوط، پایه و اساس ترسیم و ابزاری قدرتمند هستند. - رنگ
رنگ دو ویژگی شدت و ارزش دارد. شدت، میزان اشباع رنگ است. ارزش، روشن یا تیره بودن رنگ است. هنرمندان با استفاده از رنگ، میتوانند طیف گستردهای از احساسات را خلق نمایند. استادانی مانند ونگوگ و مونه همه به طرز ماهرانهای در هنر خود استفاده میکنند تا احساسات مختلفی را تحریک کنند. رنگ را میتوان به صورت نمادین یا برای ایجاد یک الگوی استفاده کرد. - شکل
شکل هم به سطح دوبعدی و هم به حجم و هم به نمایش تصویری شکلها و حجمها گفته میشود. به بیان دیگر، به تصاویری که برای نمایش دوبعدی یا سهبعدی اشیا و موضوعات بر روی سطح ترسیم میشوند، شکل میگویند. علاوه بر این، واژهی شکل برای تجسم اشیا و موضوعات در فضا نیز استفاده میشود. - فرم
فرم اگرچه شکل را نیز در برمیگیرد ولی محدود به آن نیست. فرم یک مفهوم کلی است در صورتیکه شکل، جزئی بوده و به واسطه برخورد خطوط خارجی یک شیء یا اجزای آن با محیط پیرامون تشخیص داده میشود. رنگ نیز جدای از فرم نیست و این دو عامل یعنی شکل و رنگ در واقع بخشی از فرم میباشند. - ارزش
ارزش مربوط به تاریکی و روشنی در اثر هنری است. مفهوم کنتراست، ارتباط نزدیکی به ارزش دارد. کنتراست به اختلاف بین تاریکترین و روشنترین نقطه در یک اثر هنری تعبیر میشود. بازی با ارزش نهتنها میتواند اشکال خاصی را تغییر دهد، بلکه بر خلق و خوی آثار هنری نیز تأثیر میگذارد. - فضا
این عنصر هنری را میتوان با توجه به چگونگی قراردادن خطوط، شکلها، فرمها و رنگ بیان کرد. شیوه قرار گرفتن این عناصر باعث ایجاد فضا میشود. فضا میتواند مثبت یا منفی باشد. فضای مثبت ناحیهای است پر از خطوط و شکل، در حالی که فضای منفی منطقهای خالی است. حس عمق در آثار دوبعدی اغلب با چشم انداز(Perspective) حاصل میشود، که خود میتواند به خطوط یا رنگها تکیه کند. - بافت
بافت در واقعیت حس حاصل از تماس با یک سطح است، بافت شاید اصلیترین مولفه برای معرفی ویژگیهای یک جسم باشد. هنرمند با استفاده از تکنیکهای اجرای بافتدهی، توهمی از ویژگیهای یک جسم را به نمایش میگذارد.
با استفاده از هفت عنصر طراحی میتوانید به خوبی ایدههای خود را به طرحهای بسیار واقعی تبدیل کنید.
داشتن دانش هفت عنصر نه تنها برای خلق آثار مفید است بلکه به شما کمک میکند به خوبی دیگر آثار را تجزیه و تحلیل کنید.